طرح تراکنش بدون کارت (کهربا) اولین قدم از راه‌اندازی تراکنش غیرتماسی در ایران است که براساس اعلام بانک مرکزی قرار است به زودی در ایران اجرایی شود.
در این گزارش به بررسی ۱۰ نکته درباره طرح تراکنش بدون کارت (کهربا) می‌پردازیم.
۱. طرح تراکنش بدون کارت (کهربا) چیست؟
طرح کارت هوشمند همراه بانکی ( کهربا ) که به “تراکنش های حضوری بدون کارت” معروف است قرار است به زودی در کشور اجرایی شود. براساس اعلام بانک مرکزی این طرح بر پایه پرداخت غیرتماسی NFC مبتنی بر استاندارد EMV است.
۲. پرداخت غیر تماسی چه مزیت‌هایی دارد؟
پرداخت غیرتماسی NFC با مزیت‌هایی از جمله عدم نیاز به حمل کارت، پرداخت سریع و امن، عدم امکان کپی‌برداری از کارت، پرداخت بدون تماس فیزیکی و استفاده از تلفن همراه به جای کارت بانکی توانسته است خیلی زود در کشورهای دنیا جای خود را باز کند و حالا در ایران تحت عنوان طرح تراکنش بدون کارت (کهربا) قرار است پیاده سازی شود.
۳. طرح تراکنش بدون کارت چگونه قرار است در ایران پیاده سازی شود؟
در پروژه کهربا مشتریان یک بار نسبت به فعالسازی و نصب یکی از برنامک های حوزه پرداخت اقدام می کنند که در این باره اطلاع رسانی لازم انجام خواهد شد، کارت های بانکی خود را بر روی این برنامک ثبت می کنند و البته این کار تنها یک بار انجام می شود.
سپس در هر تراکنش خرید، مشابه تراکنش های خرید کارتی دیگر، بر روی پایانه فروشگاهی مبلغ تراکنش درج می شود، بعد از تأیید مبلغ توسط پذیرنده، تلفن همراه هوشمند که کارت بر روی آن ثبت شده است به صورت غیرتماسی در کنار پایانه قرار می گیرد و بلافاصله عملیات تأیید تراکنش آغاز می شود و رسید الکترونیکی بر روی تجهیز پایانه فروشگاهی و نیز برنامک هوشمند در اختیار مشتری قرار می گیرد.
۴. قدم اول: ثبت نام و فعالسازی کارت در سامانه و اپلیکیشن بانک مرکزی
۵. قدم دوم: وارد کردن نوع خرید و مبلغ روی دستگاه کارتخوان
۶. قدم سوم: نزدیک کردن تلفن همراه به دستگاه کارتخوان
۷. قدم پایانی: انجام تراکنش و دریافت رسید
۸. این طرح قرار است چه زمانی در ایران اجرایی شود؟
محمدرضا مانی یکتا، مدیر اداره نظارت بر نظام‌های پرداخت می‌گوید این طرح در آخرین مراحل اجرایی خود است و قرار است تا دو ماه آینده آماده اجرا در سراسر کشور شود. او می گوید: در حال حاضر 9 بانک در شبکه بانکی کشور تمام تغییرات لازم برای اجرای پروژه کهربا را عملیاتی کردهاند همچنین از تعداد ۱۲ شرکت پرداخت نیز ۸ شرکت این ظرفیت ها را فعال کردند.
در همین لحظه گزارش نیز حدود 70 هزار پایانه فروشگاهی ظرفیت انجام تراکنش‌های غیرتماسی از طریق برنامک های موبایل را دارند و دو برنامک هوشمند تلفن همراه نیز فعالسازی شده است و آماده ارائه خدمت به مردم هستند.
۹. تراکنش‌های غیرتماسی در دیگر کشورها چگونه است؟
بیش از پنج سال است که در کشورهای اروپایی حدود 90 درصد از تراکنش‌ها در بستر کارت‌های هوشمند و رعایت استاندارد EMV انجام می‌شود. آمریکایی‌ها دیرتر از اروپایی‌ها به سمت تراکنش مالی به واسطه کارت‌های هوشمند رفتند، چراکه آنها هم مثل ما بیشتر در بستر کارت‌های مغناطیسی پرداخت می‌کردند، اما آنها هم طی دو سال اخیر به سمت استانداردهای EMV رفته‌اند.
۱۰. سرنوشت کارت‌ها چه می‌شود؟
براساس اعلام بانک مرکزی این پروژه با استفاده از کارت های صادر شده در شبکه بانکی کشور فعالیت خواهد کرد ولی در این پروژه برای انجام تراکنش خرید نیازی به همراه داشتن فیزیک کارت در فروشگاه و در کنار پایانه فروشگاهی نیست، بلکه تلفن همراه هوشمند با ایمن ترین روش کارت در آن مجازی سازی شده است و این امکان را دارد که به صورت غیرتماسی با پایانه فروشگاهی تعامل برقرار کند و تراکنش خرید را انجام دهد.
همچنین گفته می‌شود، 30 تا 40 درصد ظرفیت شبکه پذیرندگی کشور یعنی بیش از ۲.۵ میلیون پایانه فروشگاهی درگیر این پروژه شوند.
