این هفته یکی از خبرهایی که افکار عمومی در جهان در حوزه بانکداری و البته فناوری را به خود درگیر کرد، مساله ورشکستگی بانک سیلیکون ولی بود.
بانک حامی استارت‌آپ‌های حوزه فناوری به ویژه فناوری‌های مالی و فعال در زمینه رمزارزها که هفته گذشته و تنها ظرف ۴۸ ساعت ورشکست شد.
بانک سیلیکون ولی از نظر سرمایه و وسعت، بانک بزرگ و تاثیرگذاری در کشور آمریکا نبود. تا جایی که در رده‌بندی‌ها عموما در جایگاه‌های ۱۵ تا ۱۶ در میان کلیه بانک‌های این کشور قرار می‌گرفت. اما این بانک از کجا متولد شد و چرا خبر ورشکستگی آن، در فضای اقتصادی دنیا تا این اندازه سر و صدا کرد؟
۱. بانک سیلیکون ولی چکونه متولد شد؟
بانک سیلیکون ولی در سال ۱۹۸۳ شروع به کار کرد. آغاز به کاری که در مقایسه با سایر بانک‌های مطرح آمریکا، قدمت نداشت. اما نکته مهم درباره این بانک این است که در اکوسیستم استارتاپی سیلیکون‌ولی جایگاه ویژه‌ای دارد.
۲. دلیل محبوبیت این بانک چه بود؟
این بانک به خاطر ریسکی که از جانب استارت‌آپ‌ها می‌پذیرد شناخته شده بود که بسیار قابل تحسین است و هیچ بانک دیگری حاضر به برداشتن این ریسک نبود. حتی هفته گذشته، هنگامی که آن این بانک در حال فروپاشی بود، بنیانگذاران استارت‌آپی داستان‌هایی از نحوه دریافت اولین وام‌های تجاری یا اولین کارت‌های اعتباری خود از بانک سیلیکون ولی گفتند. برخی از فعالین صنعت فناوری وام مسکن و وام خودرو خود را از این بانک دریافت کردند.
======
=====
۳. این بانک چه جایگاهی در اقتصاد آمریکا داشت؟
بر اساس گزارش کمیسیون بیمه سپرده فدرال (FDIC)، در حالی که در خارج از ایالات متحده بانک «سیلیکون ولی» چندان شناخته شده نیست ولی با دارایی ۲۰۹ میلیارد دلاری در پایان سال ۲۰۲۲ در میان ۲۰ بانک تجاری برتر آمریکا جای گرفته بود.
۴. سقوط آن چقدر مهم است؟
این بانک پیش از بحران حدود ۲۰۹ میلیارد دلار دارایی و ۱۷۵.۴ میلیارد دلار سپرده مشتریان را تحت مدیریت داشت و حالا فروپاشی آن بزرگ‌ترین ورشکستگی بانکی از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ تا به امروز و دومین شکست بانکی بزرگ در تاریخ مالی آمریکا محسوب می‌شود.
۵. چه شد که این بانک سقوط کرد؟
زنگ خطر اول را یکی از مهم‌ترین موسسات اعتبار سنجی در جهان روشن کرد. مودیز (Moody’s) اواسط هفته گذشته گفت خود را برای کاهش امتیاز اعتباری بانک سیلیکون‌ولی آماده می‌کند.
مودیز دلیل این کاهش امتیاز را ریزش ارزش سهام بانک سیلیکون‌ولی (SVB) به دلیل افزایش نرخ بهره آمریکا عنوان کرد. به همین دلیل بانک سیلیکون‌ولی پس از مشاوره با گلد‌من ساکس (بزرگ‌ترین بانک تجاری آمریکا) تصمیم به فروش ۲.۲۵ میلیارد دلار از سهام خود گرفت. تا روز چهارشنبه این بانک موفق به فروش ۱.۸ میلیارد دلار از سهام مذکور شد و در نتیجه مودیز هم کاهش امتیاز کمتری را نسبت به آنچه در ابتدا برنامه‌ریزی شده بود برای SVB در نظر گرفت.
اما خبر فروش سهام باعث بی‌اعتمادی بیشتر مشتریان این بانک شد. تعداد زیادی از سپرده‌گذاران دارایی‌های خود را از این بانک خارج کردند و توصیه بیشتر مشاوران مالی به شرکت‌ها این بود که هرچه زودتر سپرده‌های خود را از این بانک خارج کنند.
از سوی دیگر تاخیر ۲۴ساعته خریداران ۱.۸ میلیارد دلار سهام نیز باعث شد روز پنجشنبه سهام این بانک تا ۶۰ درصد ریزش کند و نهایتاً خریداران سهام هم تا روز جمعه از قرارداد خود کناره‌گیری کردند. صبح جمعه ۱۰ مارس این بانک به اجبار تعطیل شد.
۶. شکست فناورانه یا کلاسیک
درباره اینکه چرا این بانک شکست خود،دو تحلیل وجود دارد.
تحلیل نخست: وام‌دهی پر ریسک به استارت‌آپ‌ها و طرح‌های توسعه‌ای جاه‌طلبانه
تحلیل دوم: چیزی که منجر به فروپاشی بانک سیلیکون‌ولی شد، وام دهی به استارتاپ‌ها پرریسک یا قمار کردن رو رمزارزهای بی‌پشتوانه یا حتی طرح‌های توسعه جاه‌طلبانه و پرریسک نبود. بلکه یک ورشکستگی کلاسیک به واسطه مجموعه‌ای از تصمیمات غلط در سال ۲۰۲۱ بود.
در این زمینه بخوانید
برندهای شکست خورده | برندهایی که از آنها فقط یک اسم مانده
