پرداخت تماسی (Contactless Payments) یکی از نوآوری‌های مهم در حوزه فناوری مالی است که طی سال‌های اخیر به سرعت در جهان گسترش یافته است. این نوع پرداخت‌ها امکان انجام تراکنش‌های سریع و آسان را بدون نیاز به تماس مستقیم بین کارت یا دستگاه و پایانه پرداخت فراهم می‌کند. در این روش، کاربران از طریق کارت‌های مجهز به فناوری NFC (Near Field Communication) یا از طریق دستگاه‌های موبایل و ساعت‌های هوشمند، پرداخت‌های خود را تنها با نزدیک کردن دستگاه به پایانه‌های مخصوص انجام می‌دهند. در این مقاله به معرفی پرداخت تماسی و بررسی مزایای آن پرداخته می‌شود.
پرداخت تماسی چیست؟
پرداخت تماسی به معنای انجام تراکنش‌های مالی بدون نیاز به وارد کردن کارت به دستگاه کارت‌خوان یا پرداخت نقدی است. در این روش، کارت‌های بانکی یا دستگاه‌های هوشمند مجهز به تراشه NFC به صورت بی‌سیم با پایانه‌های پرداخت ارتباط برقرار کرده و مبلغ موردنظر را منتقل می‌کنند. تراکنش‌های پرداختی تنها با یک لمس یا نزدیک کردن کارت یا دستگاه به پایانه پرداخت انجام می‌شود، بدون اینکه نیازی به وارد کردن اطلاعات دستی یا امضای برگه‌های تراکنش باشد.
کارت‌های بانکی تماسی معمولاً دارای علامت چهار خط موازی هستند که نشان‌دهنده قابلیت پرداخت تماسی است. همچنین دستگاه‌های هوشمند مانند گوشی‌های موبایل یا ساعت‌های هوشمند نیز با اپلیکیشن‌های پرداختی مانند Google Pay، Apple Pay یا Samsung Pay این قابلیت را فراهم می‌کنند.
مزایای پرداخت تماسی
پرداخت تماسی به دلیل سهولت استفاده و سرعت بالا، مزایای فراوانی دارند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
1. سرعت بالا و کاهش زمان تراکنش‌ها
یکی از بزرگ‌ترین مزایای پرداخت تماسی ، سرعت بالا در انجام تراکنش‌ها است. در مقایسه با روش‌های سنتی پرداخت که نیاز به وارد کردن کارت در دستگاه، وارد کردن رمز عبور و گاهی امضای رسید دارند، پرداخت‌های تماسی تنها با یک لمس یا نزدیک کردن دستگاه به پایانه انجام می‌شوند. این ویژگی به خصوص در مکان‌های شلوغ مانند فروشگاه‌ها، رستوران‌ها، و حمل و نقل عمومی بسیار کاربردی است و به کاهش زمان انتظار مشتریان کمک می‌کند.
2. راحتی و سهولت استفاده
پرداخت تماسی به دلیل عدم نیاز به وارد کردن کارت یا حتی بیرون آوردن کیف پول، بسیار راحت و آسان هستند. کاربران می‌توانند به سرعت و بدون هیچ‌گونه تماس فیزیکی، پرداخت خود را انجام دهند. این ویژگی به‌ویژه در مواقعی که دسترسی به کارت دشوار است یا نیاز به انجام سریع پرداخت وجود دارد، بسیار مفید است. در عین حال، دستگاه‌های هوشمند مانند موبایل و ساعت‌های هوشمند نیز امکان انجام پرداخت‌های تماسی را به صورت یکپارچه با سایر خدمات ارائه می‌دهند. به این ترتیب، کاربران می‌توانند بدون نیاز به همراه داشتن کارت فیزیکی، از طریق دستگاه‌های خود پرداخت‌های روزمره را انجام دهند.
3. افزایش امنیت پرداخت‌ها
پرداخت تماسی به دلیل استفاده از فناوری‌های پیشرفته رمزنگاری و توکن‌سازی، امنیت بالایی دارند. در این سیستم‌ها، اطلاعات کارت بانکی به‌طور مستقیم با پایانه ارتباط برقرار نمی‌کند؛ بلکه اطلاعات رمزنگاری‌شده به جای شماره کارت اصلی ارسال می‌شود. این فرآیند به‌عنوان توکن‌سازی شناخته می‌شود که در آن شماره‌های مجازی برای هر تراکنش تولید می‌شوند و از افشای اطلاعات کارت بانکی اصلی جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، در بسیاری از کشورها، برای تراکنش‌های کمتر از یک مبلغ مشخص (مثلاً ۵۰ دلار یا ۱ میلیون تومان)، نیازی به وارد کردن رمز عبور یا امضا نیست. این امر موجب کاهش خطر کلاهبرداری یا دسترسی غیرمجاز به اطلاعات کارت می‌شود.
4. کاهش تماس فیزیکی و بهبود بهداشت
در دوران همه‌گیری ویروس کرونا، پرداخت‌های تماسی به‌عنوان روشی بهداشتی و امن برای انجام تراکنش‌ها مورد توجه بیشتری قرار گرفت. با حذف نیاز به تماس فیزیکی بین کارت یا دست با دستگاه کارت‌خوان، ریسک انتقال ویروس یا سایر عوامل بیماری‌زا به حداقل می‌رسد. این روش به‌ویژه در محیط‌های عمومی و شلوغ که ممکن است خطر انتقال بیماری‌ها بیشتر باشد، بسیار مفید است.
5. افزایش کارایی برای کسب‌وکارها
پرداخت‌های تماسی برای کسب‌وکارها نیز مزایای فراوانی دارد. از جمله اینکه تراکنش‌های سریع‌تر منجر به افزایش کارایی و کاهش زمان انتظار مشتریان می‌شود. این امر به خصوص در محیط‌هایی مانند رستوران‌ها و فروشگاه‌های پررفت‌وآمد، که نیاز به انجام سریع تراکنش‌ها دارند، بسیار اهمیت دارد. علاوه بر این، استفاده از سیستم‌های پرداخت تماسی باعث کاهش هزینه‌های مربوط به مدیریت نقدینگی و پردازش پول نقد می‌شود. کسب‌وکارها می‌توانند با کاهش وابستگی به پول نقد و استفاده بیشتر از سیستم‌های دیجیتال، فرآیندهای مالی خود را بهبود بخشند.
6. پشتیبانی از چندین دستگاه و اپلیکیشن
یکی دیگر از مزایای پرداخت‌های تماسی، قابلیت استفاده از چندین دستگاه و اپلیکیشن پرداخت است. کاربران می‌توانند از طریق دستگاه‌های مختلف مانند موبایل، ساعت هوشمند یا حتی کارت‌های بانکی خود پرداخت‌های تماسی را انجام دهند. این ویژگی به کاربران این امکان را می‌دهد که از دستگاه‌های متنوع برای انجام پرداخت‌ها استفاده کنند و به شیوه‌ای که برایشان راحت‌تر است، تراکنش‌های خود را مدیریت کنند.
همچنین، بسیاری از اپلیکیشن‌های پرداخت مانند Google Pay، Apple Pay و Samsung Pay، امکاناتی فراتر از پرداخت‌های تماسی ارائه می‌دهند. این اپلیکیشن‌ها امکان ذخیره کارت‌های بانکی مختلف، مدیریت تراکنش‌ها و حتی برنامه‌های پاداش و تخفیف را نیز فراهم می‌کنند.
7. گسترش پذیرش جهانی
پرداخت‌های تماسی به سرعت در حال تبدیل شدن به یک استاندارد جهانی هستند. بسیاری از کشورهای پیشرفته مانند ایالات متحده، کانادا، استرالیا و کشورهای اروپایی، به‌طور گسترده از این فناوری استفاده می‌کنند. همچنین در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، این نوع پرداخت به‌سرعت در حال گسترش است و بانک‌ها و موسسات مالی به تدریج زیرساخت‌های لازم برای پذیرش پرداخت‌های تماسی را فراهم می‌کنند. این گسترش جهانی به کاربران این امکان را می‌دهد که در سفرهای بین‌المللی نیز به راحتی و با استفاده از کارت‌ها و دستگاه‌های هوشمند خود، پرداخت‌های تماسی انجام دهند.
8. کاهش احتمال خطا در تراکنش‌ها
پرداخت‌های تماسی به دلیل عدم نیاز به وارد کردن دستی اطلاعات کارت یا مبلغ، خطر بروز خطاهای انسانی را به حداقل می‌رساند. در این روش، تمامی اطلاعات به‌صورت خودکار و بدون نیاز به تایپ یا وارد کردن اطلاعات توسط کاربر به پایانه ارسال می‌شود. این ویژگی باعث افزایش دقت در تراکنش‌ها و کاهش مشکلات ناشی از وارد کردن اشتباه اطلاعات می‌شود.
پرداخت‌های تماسی یکی از فناوری‌های نوین در حوزه مالی است که با ارائه سرعت، امنیت و سهولت بالا، مزایای فراوانی برای کاربران و کسب‌وکارها به همراه دارد. این روش به دلیل کاهش تماس فیزیکی و افزایش امنیت، به‌ویژه در دوران همه‌گیری کرونا مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. با گسترش پذیرش جهانی این فناوری، آینده تراکنش‌های مالی به سمت پرداخت‌های سریع‌تر، امن‌تر و بهداشتی‌تر پیش می‌رود.
